Jeżeli z powodu opóźnień w miejscu załadunku lub rozładunku samochód ciężarowy nie może być wykorzystany do realizacji kolejnego zlecenia firmy transportowe ponoszą znaczne szkody ekonomiczne. Prawo do roszczeń z powodu przestoju nie jest uregulowane w Konwencji CMR.
Regulacja w prawie niemieckim
Jeżeli nadawca i przewoźnik nie uzgodnili płatności z powodu przestoju to w przypadku, gdy do umowy przewozu stosuje się prawo Republiki Federalnej Niemiec, zastosowanie ma § 412 ust. 3 HGB. § 412 ust. 3 niemieckiego kodeksu handlowego (HGB) stanowi, że przewoźnik ma prawo do stosownego odszkodowania, jeśli opóźnienie w załadunku lub rozładunku nie wynika z jego sfery ryzyka.
Roszczenie to, uregulowane ustawowo, nie może być wykluczone przez zleceniodawcę przewoźnika w jego ogólnych warunkach handlowych. Tak orzekł Federalny Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 maja 2010 roku (sygn. akt I ZR 37/09).
Kiedy przestojowe staje się wymagalne?
Przesłanką do naliczenia opłaty przestojowej jest przekroczenie czasu na załadunek i rozładunek, za które przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności. Jeżeli w umowie przewozowej uzgodniono konkretną godzinę udostępnienia samochodu ciężarowego, przewoźnik może przyjąć, że w tym czasie towar został przywieziony do miejsca załadunku i że nadawca jest gotowy do załadunku.
Zgodnie z orzeczeniem Sądu Krajowego w Mannheim dotyczy to również sytuacji, gdy nie określono stałej godziny przyjęcia towaru, lecz raczej okno czasowe (Sąd Krajowy w Mannheim, wyrok z 29.02.2015 r., sygn. 10 C 460/13). Jeżeli umowa przewozu nie zawiera postanowienia o tym, kiedy przewoźnik może żądać opłaty przestojowej, czas oczekiwania rozpoczyna się najwcześniej wraz z przybyciem do miejsca załadunku lub rozładunku i zgłoszeniem gotowości do załadunku lub rozładunku.
Ponadto zależy to od tego, czy nadawca i przewoźnik zawarli odmienne porozumienia, np. że za czas oczekiwania do jednej godziny nie należy się opłata przestojowa. W postępowaniu sądowym przewoźnik musi udowodnić początek i czas trwania czasu oczekiwania, za który domaga się opłaty.
W jakiej wysokości przysługuje przewoźnikowi opłata przestojowa?
Przede wszystkim zależy to od tego, czy strony umowy uzgodniły w umowie przewozowej wysokość opłaty przestojowej. Jeśli nie ma porozumienia umownego, to zgodnie z § 412 ust. 3 HGB przewoźnikowi przysługuje stosowne wynagrodzenie za przestój. O stosowności wynagrodzenia decyduje wynagrodzenie zwykle wypłacane w obrocie gospodarczym w chwili zawarcia umowy za udostępnienie pojazdu po zakończeniu czasu załadunku i rozładunku. Przewoźnik nie może jednostronnie określić wysokości opłaty przestojowej. Ocena należy do sędziego w każdym indywidualnym przypadku. Sądy niemieckie wydają decyzje, że stosowne opłaty za przestój są w wysokości od 50,00 EUR do 70,00 EUR.
Kancelaria Grau Rechtsanwälte PartGmbB oferuje wsparcie prawne w codziennym prowadzeniu przedsiębiorstwa w Niemczech, szczególnie dla przedsiębiorstw z polskim kapitałem – całe spektrum niemieckiego prawa gospodarczego, począwszy od prawa korporacyjnego i handlowego, poprzez prawo dystrybucyjne, prawo pracy, prawo upadłościowe i windykacje należności.
W przypadku dalszych pytań prosimy o kontakt z naszą kancelarią pod numerem +49 (0) 40 180 364 020 lub office@graulaw.eu.
